Amsterdam Museum
De IJzeren Eeuw
Het begin van het moderne Nederland
De 19de eeuw is een roerige periode vol tegenstijdigheden. Het moderne Nederland komt op en multinationals en massaproductie doen hun intrede. In de tentoonstelling ‘De IJzeren Eeuw’ komt deze periode tot leven met topstukken, historisch beeldmateriaal en persoonlijke verhalen. Wij gaven de transformatie van de oude wereld naar de moderne tijd weer met typografie en klinknagelpatronen, verwijzend naar de grote werken in de tweede helft van deze eeuw en de op stoom draaiende fabriekshallen.
Uitgangspunten voor het ontwerp waren stoom, ijzer en klinknagels en de nieuwe vormen en constructies die de 19de eeuw kenmerkten. Banen van stippen, verwijzend naar klinknagelpatronen, liepen als grafisch element over de wanden. Verderop in de tentoonstelling ondersteunden andere stippenpatronen de thema’s, zoals een cartografisch grid in de zaal over nationalisme en mondialisering.
In de eerste zaal werden de contrasten inzichtelijk die de 19de eeuw kenmerkten. Romantische schilderijen hingen tegenover strakke frames met foto’s van de aanleg van de nieuwe infrastructuur, zoals sporen en spoorbruggen. In de blauwe zaal diende een tijdlijn als blauwdruk van de eeuw. Naast de gebeurtenissen en veranderingen op maatschappelijk en politiek niveau stonden ook de uitvindingen van de 19de eeuw op de tijdlijn.
Een zaal in een bruingrijze kleur was het decor voor het deel over massaproductie en -consumptie. De grauwe sfeer van een fabriek werd hier goed voelbaar. Bij binnenkomst liepen bezoekers tegen een indrukwekkende vitrine aan met oude stoommachine-modellen op een bed van steenkolen. Deze modellen werden tot leven gewekt door de grote filmprojectie erachter. Je zag hoe machines vanuit stoomkracht werden aangedreven en de Industriële Revolutie op gang kwam.
Andere onderwerpen en ontwikkelingen die de revue passeerden waren nationalisme, mondialisering, emancipatie, vrije tijd en sport. De transitie die in de 19de eeuw plaatsvond veroorzaakte ook frictie. Deze frictie hebben we in de typografie van de tentoonstelling terug laten komen. Van een schreefletter naar een schreefloze letter, als symbool van de overgang naar de moderne tijd.
ONTWERP
Grafisch en ruimtelijk tentoonstellingsontwerp, concept film stoommachines
LOCATIE
Amsterdam Museum
OPPERVLAK
750 m2
TE ZIEN
5 maart 2015 – 2 augustus 2015
REALISATIE
Kloosterboer
Sterk Decoratie
Rijnja Repro
Met dank aan:
Marco Post
Fotografie: Job Janssen
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 01a jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-01a.jpg)
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 02 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-02.jpg)
Romantische schilderijen met nostalgische taferelen staan recht tegenover strakke frames met foto’s van de aanleg van onze infrastructuur
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 03 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-03.jpg)
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 04 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-04.jpg)
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 06 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-06.jpg)
De blauwdruk van de 19de eeuw geeft een goed besef van context en tijd
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 07 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-07.jpg)
De grijsbruine kleur op de wanden en een levensgrote filmprojectie – over stoom, stoomkracht en draaiende stoommachines – maken de sfeer in een fabriek voelbaar
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 07b2 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-07b2.jpg)
Stoommachine-modellen op een bed van steenkolen worden tot leven gewekt door de projectie erachter
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 09 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-09.jpg)
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 08 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-08.jpg)
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 10 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-10.jpg)
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 11 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-11.jpg)
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 12 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-12.jpg)
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 14 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-14.jpg)
De kruiwagen symboliseert het handwerk dat achter alle grote werken heeft gezeten, de koffie de winsten waarmee de grote werken bekostigd konden worden
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 13 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-13.jpg)
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 18b jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-18b.jpg)
De door ons ontworpen infographic maakt inzichtelijk hoe de komst van het stoomschip en de aanleg van spoorwegen en kanalen invloed had op de inkomsten uit het batig slot
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 15 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-15.jpg)
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 16 jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-16.jpg)
![tentoonstellingsontwerp ijzeren eeuw amsterdam museum 17b jpg](https://www.devrijervandongen.nl/var/upload/tentoonstellingsontwerp-ijzeren-eeuw-amsterdam-museum-17b.jpg)
ONTWERP
Grafisch en ruimtelijk tentoonstellingsontwerp, concept film stoommachines
LOCATIE
Amsterdam Museum
OPPERVLAK
750 m2
TE ZIEN
5 maart 2015 – 2 augustus 2015
REALISATIE
Kloosterboer
Sterk Decoratie
Rijnja Repro
Met dank aan:
Marco Post
Fotografie: Job Janssen